بررسی تمرین‌‌‌های نوشتاری کتاب‌‌‌های نگارش فارسی پایه‌‌‌‌های چهارم و پنجم ابتدایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه آموزش زبان انگلیسی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 889-14665 تهران، ایران

چکیده

پیشینه و اهداف: در پژوهش حاضر، به مطالعۀ تمرین‌‌‌های نوشتاری کتاب‌‌‌های نگارش فارسی پایه‌‌‌های چهارم و پنجم ابتدایی پرداخته شده است. روش‌ها‌: ابتدا فعالیت‌‌‌های نوشتاری در 15 زیرمقولۀ مختلف دو نوع عمدۀ تمرین‌‌های دریافتی و تولیدی طبقه‌‌بندی شد. سپس فراوانی و درصد رخداد تمرین‌‌‌ها در کتاب‌‌های درسی برای بررسی و تحلیل مشخص گردید. بنابراین این پژوهش به‌‌‌صورت توصیفی-تحلیلی انجام یافته است. یافته‌ها: بررسی داده‌‌ها نشان داد که 43/69 درصد از تمرین‌‌‌های کتاب‌‌‌‌های نگارش فارسی به تمرین‌‌‌های از نوع دریافتی اختصاص یافته است؛ درصورتی که این کتاب‌‌‌ها برای آموزش مهارت نوشتن طراحی شده‌‌‌اند که خود یک مهارت تولیدی است. هرچند طراحی تمرین‌‌‌های دریافتی در آموزش زبان، مقدم بر طراحی تمرین‌های تولیدی است؛ اما توازن در طراحی و تدوین هر دو نوع تمرین‌‌های دریافتی و تولیدی در تهیه محتوا، بایستی مورد عنایت مؤلفان کتاب‌‌‌های درسی قرار گیرد. نتیجه‌گیری: تحلیل آمار استنباطی داده‌‌ها نیز نشان داد که رابطۀ بین تمرین‌‌‌های نوشتاری در کتاب‌‌های نگارش فارسی پایه‌‌های چهارم و پنجم معنادار است و فراوانی تمرین‌‌های تولیدی با ارتقاء پایه تحصیلی و دانش زبانی دانش‌‌آموزان، افزایش یافته است. همچنین با توجه به اهمیت تمرین مهارت خواندن پیش از مهارت نوشتن، لازم است به تمرین‌‌های از نوع درک‌‌مطلب و خلاصه یا کوتاه‌‌‌‌نویسی متن، در تألیف کتاب‌‌های نگارش فارسی توجه ویژه‌‌ای شود. یافته‌ها و نتایج پژوهش حاضر می‌‌تواند در هر دو حوزۀ تألیف و تدریس برای مؤلفان و معلمان مفید واقع شود.

کلیدواژه‌ها