بازتولید نقش های جنسیتی در برنامه های درسی مطالعه موردی: مطالعات اجتماعی پایه ششم دوره ابتدایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ التحصیل دوره دکتری برنامه ریزی، دانشکده روا ن شناسی و علوم تربیتی.دانشگاه علامه طباطبائی. تهران. ایران

2 کارشناس ارشد برنامه ریزی درسی دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران

3 کارشناس ارشد آموزش ابتدایی دانشگاه آزاد اسلامی ، ارومیه، ایران

چکیده

پیشینه و اهداف: پژوهش حاضر با هدف بررسی بازتولید نقش­های جنسیتی در کتاب درسی مطالعات اجتماعی پایة ششم دورة ابتدایی انجام یافته است. روش‌ها‌: برای تحقق این هدف، محتوای این کتاب­ در چهار مؤلّفة جنسیتی شامل مذکر و مؤنث، والدین، خویشاوندان و نقش­ های شغلی با استفاده از تکنیک تحلیل محتوای کمّی مورد بحث و مداقّه قرار گرفته است. در این مطالعه بنا به ماهیت آن، نمونه برابر با جامعه در نظر گرفته شده است و کل محتوای این کتاب تحلیل شده است. پایایی کدگذاری­ ها به وسیله سه پژوهشگر و با اتفاق نظر بین آنها کسب شده است. از آمار توصیفی برای توصیف داده ­ها و از آزمون آماری­ خی دو برای تحلیل داده ­ها استفاده شده است. یافته‌ها: یافته­ ها نشان داد که در هر چهار مؤلّفة جنسیتی مورد بررسی، اکثریت و برتری از آن جنسیت مذکر بوده و تنها در انعکاس جنسیت والدین در تصاویر و متن پرسش­ ها، فعالیت­ ها و تمرین­ های کتاب درسی که به پدر و مادر اشاره داشتند برتری از آن والد مادر بوده و در کل بیشتر مفهومِ مذکرِ پدر، مورد تأکید مؤلّفان بوده است. نتیجه‌گیری: نتیجة کلی این که با در نظر گرفتن اصل هفتم برنامة درسی ملّی با عنوان «توجه به تفاوت­ ها»، توجه به تفاوت ­های جنسیتی به شکل یکسان و مناسب در این کتاب مورد توجه قرار نگرفته است و نیازمند توجه بیشتر برنامه­ ریزان درسی و مؤلّفان در بازبینی­ های آتی محتوای این کتاب است.  

کلیدواژه‌ها

موضوعات

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار